Bir ülkenin en kalabalık şehirleri artık metropoller değil, cezaevleri. Hücreler dolup taşarken, sessizlik her zamankinden daha derin. Çünkü bir toplumun gerçek haritası, içinde kaç kişi yaşadığından çok kaç kişinin susturulduğu ile çizilir.
Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü’nün son verilerine göre, Türkiye cezaevlerinin kapasitesi 299 bin kişi. Ancak şu an demir parmaklıklar ardında 371 bin 587 tutuklu ve hükümlü var. Yani kapasiteler dolmuş değil, taşmış. 100 bine yakın fazlalık. Bu taşkın, sadece duvarların ötesine değil vicdanların içine de sızıyor. Çünkü aşırı doluluk yalnızca fiziksel değil, ahlaki bir çöküştür aynı zamanda. Temel haklara erişim bir yana, temel insani değerlerin bile nefessiz bırakıldığı bir rejimle karşı karşıyayız.
Yeni cezaevleri yapılıyor. Beton çoğalıyor, demir artıyor. Ama yetmiyor. Çünkü içeride olanlar sadece "suçlular" değil. Parti genel başkanları, belediye başkanları, gazeteciler, avukatlar, öğrencilere umut olmaya çalışan akademisyenler, sokakta barışçıl bir dövizi taşıyan gençler...Hepsi bu sistemin gözünde tehlikeli. Tehlikeli olan ise fikirleri, varlıkları, dirençleri.
Oysa bir hapishane yalnızca taş ve demirden değil, toplumun bilinçaltından da örülür. Eğer bir ülkede düşünce özgürlüğü suç sayılıyorsa, orada cezaevleri yalnız suçluları değil, geleceği de hapseder.
Bugün cezaevlerinde tutulanlar, bir hukuk devletinin değil çökmekte olan bir vicdanın sessiz tanıklarıdır. Ve biz, dışarıda kalanlar için belki de gerçek soru şudur:
Bu kadar insanı kapattıysak, kimi özgür bıraktık?
